Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Koszalinie wraz z Wydziałem Technologii i Edukacji Politechniki Koszalińskiej było organizatorem ogólnopolskiej konferencji naukowej pt. „Droga do samodzielności – Dorosła niepełnosprawność”. Konferencja odbyła się w dniu 21.04.2016 roku i dotyczyła aspektów dorosłości osób niepełnosprawnych intelektualnie, ich niezależności, życiowej,poziomu samodzielności oraz propagowaniu mieszkalnictwa wspomaganego, jako istotnego elementu systemu wsparcia dorosłych ONI.
Uczestników konferencji przywitał Dariusz Sokalski – przewodniczący PSOUU Koło w Koszalinie oraz Agnieszka Hłobił – dziekan wydziału ITIE Politechniki Koszalińskiej.
Pierwszym prelegentem był prof. zw .dr hab. Amadeusz Krauze z Uniwersytetu Gdańskiego, który wygłosił wykład pt. ”Upośledzona dorosłość – w poszukiwaniu normalności”. Profesor przytoczył pojęcie upośledzonej dorosłości – jego zdaniem jest to sytuacja kiedy następuje kumulacja różnych czynników powodująca, że człowiek z niepełnosprawnością nie dostaje szansy i prawa bycia dorosłym. Podkreślił, że osoby niepełnosprawne nie staną się dorosłe w domu rodzinnym, gdyż warunkiem dorosłości jest naturalne usamodzielnianie i uniezależnienie od rodziców. Dorosły niepełnosprawny powinien żyć własnym życiem,doświadczać,mieć swoją seksualność i podmiotowość. Profesor zwrócił uwagę na metodykę pracy z dorosłymi osobami niepełnosprawnymi, często stosując formy i metody wykorzystywane do pracy z dziećmi, co jest dalece niewłaściwe. Od jakiegoś czasu w programach studiów z zakresu oligofrenopedagogiki uwzględnia się specyfikę pracy właśnie z dorosłymi osobami
z niepełnosprawnością intelektualną.
Kolejnym prelegentem była mgr Danuta Wójcicka – koordynator mieszkań wspomaganych w PSOUU Koło w Gdańsku. W wystąpieniu pt.” O doświadczaniu samodzielności mieszkańców Zespołu Mieszkań Wspomaganych „Nasz Dom” w Gdańsku. Opowiedziała o codziennym życiu mieszkańców. W zespole mieszkań wspomaganych każdy mieszkaniec ma swoje własne mieszkanie – 17 osób, gdzie w pełny sposób mogą doświadczyć dorosłości wraz jej konsekwencjami. Każdy odpowiada za swoje mieszkanie, dokonują opłat, sprzątają, robią zakupy. W konferencji uczestniczyło 3 mieszkańców. Każdy z ich opowiedział swoją historię, jak zmieniło się ich życie po zamieszkaniu w mieszkaniu wspomaganym bez rodziców. Pokazali jak mieszkają i czym się zajmują i co robią w czasie wolnym.
Mgr Dorota Rybarska –Jarosz z regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Szczecinie zaprezentowała funkcje mieszkań wspomaganych w kontekście polityki społecznej. Pani dyrektor poruszyła temat praw ONI i, że każdy człowiek jest częścią kapitału społecznego. Nie powinno wykluczać się inaczej funkcjonującego czy chorego człowieka ze społeczeństwa, ponieważ może on utracić swoje człowieczeństwo. Osobom niepełnosprawnym powinno się oferować pomoc i wsparcie. Każdy człowiek powinien zaspokojone podstawowe potrzeby biologiczne i psychiczne dzięki czemu może stać się jednostką niezależną i autonomiczną.
O godzinie 12.30 odbyła się przerwa wraz z poczęstunkiem, można było zapoznać się z wytworami rękodzielniczymi podopiecznych WTZ Nr 1 PSOUU Koło w Koszalinie. Wrażenie robiła wystawa fotograficzna pt .”Żyć z niepełnosprawnością – moja historia”, która zawierała zdjęcia ONI oraz opowiedziane przez nich historie.
Po przerwie odbył się wykład dr Moniki Zimy- Parjaszewskiej z Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie pt. „Samostanowienie osób z niepełnosprawnością intelektualną – prawo i praktyka”. Mówiła ,że ONI są szczególnie narażeni na dyskryminację nierówne traktowanie. Ludzie często nie pytają o ich zdanie czy decyzje. Należy zastanowić się jak przygotować ONI do niezależnego życia, aby nie zgubić granicy między opieką i wyręczaniem, a rozwijaniem podmiotowości. Omówione zostało zjawisko ablaizmu oznaczające postrzeganie niepełnosprawności jako czegoś negatywnego, co powinno być leczone, naprawiane lub eliminowane. Zestaw przekonań i zachowań, które zmierzają do nierównego i zróżnicowanego traktowania osoby ze względu bądź spodziewaną niepełnosprawność. Pani dr poruszyła aspekt ubezwłasnowolnienia dorosłych osób niepełnosprawnych intelektualnie, konsekwencje tej czynności prawnej oraz przedstawiła alternatywne rozwiązania.
Dr Mariusz Kołaciński z Politechniki Koszalińskiej, przybliżył moralno-etyczne aspekty, jakości życia ONI w podeszłym wieku. Mówił o sensie śmierci i ludzkiego życia oraz kryzysie w procesie starzenia się.
Kolejnym prelegentem była pani mgr Katarzyna Lepszy koordynatorka mieszkań wspomaganych Jarosławiu. Przedstawiła i omówiła formy wsparcia mieszkaniowego jakie SA prowadzone przez PSOUU Koło w Jarosławiu. Jakie korzyści płyną z tych form wsparcia. Podkreśliła, jak wielkie znaczenie maje one dla dorosłych osób niepełnosprawnych.
Na zakończenie i podsumowanie wystąpiła mgr Joanna Zduńska Kierownik WTZnr1 działającego przy PSOUU Koło w Koszalinie. Przedstawiła działania jakie były realizowane w ramach projektu „Droga do Samodzielności” współfinansowanych z funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji. Fotorelacja pokazała jak cenne są takie inicjatywy, jakie zmiany następują w osobach niepełnosprawnych, jak ważne jest przyzwolenie na samodzielność ,możliwość i akceptacja popełnienia błędu, samodzielne wykonywanie czynności dnia codziennego ( gotowanie, sprzątanie itp.) wybranie formy spędzania wolnego czasu. To wszystko miało szansę zaistnieć w mieszkaniu treningowym ,które powstało w ramach projektu i które stanowi wstęp do utworzenia mieszkań wspomaganych dla ONI w Koszalinie.
Samodzielność, zaradność, podejmowanie decyzji, samostanowienie, autonomia dają początek nowej jakości życia osobom niepełnosprawnym, kształtowaniu się nowej osobowości i nie ma żadnych powodów by się temu przeciwstawiać.
W obiektywie:
